Ինչի՞ համար էին Սիրիայի հարցով Սոչիի բանակցությունները

Հունվարի 29-30-ին Սոչիում անցկացվում է Սիրիայի ազգային երկխոսության կոնգրեսը: Փարիզը կարծում է, որ այդ հանդիպմանը ճեղքում չի լինի` բոյկոտում են ընդդիմադիր հիմնական ուժերը և քրդերը: Ֆրանսիան ևս չի մասնակցի: Մոսկվայում համարում են, որ «որոշ ներկայացուցիչների» բացակայությունը չի խանգարի աշխատանքին: Ֆրանսիայի ԱԳ նախարար Ժան Իվ լե Դրիանը ասել է, որ Բաշար Ասադի վարչակարգը պատասխանատվություն է կրում ՄԱԿ-ի հովանու ներքո բանակցությունների գործընթացի ձախողման համար: Նրա խոսքով` Սոչիի հանդիպումից ճեղքում չի ակնկալվում, որովհետև պատվիրակությունների «հիմնական մասը» բացակայում է: «ՄԱԿ-ի հովանու ներքո բանակցությունները սիրիական ճգնաժամի կարգավորման միակ լեգիտիմ ճանապարհն են: Մյուս բոլոր նախաձեռնությունները, ինչպես Ռուսաստանի կազմակերպած հանդիպումը Սոչիում, պետք է օգնեն ՄԱԿ-ի շրջանակներում վարվող գործընթացին և տեղավորվեն այդ շրջանակներում»` ասել է ԱԳ նախարարը: Ռուսաստանը Ֆրանսիային իբրև դիտորդ մասնակցության հրավեր է ուղարկել, բայց Փարիզը չի մասնակցի:

Կրեմլում հայտարարել են, որ «որոշ ներկայացուցիչների» բացակայությունը «հազիվ թե խանգարի կոնգրեսին առաջ գնալ և չի կարող ձախողել աշխատանքը»: ՌԴ նախագահի մամլո քարտուղար Դմիտրի Պեսկովն ընդունել է, որ Սև ծովի ափին բանակցությունները սիրիական կոնֆլիկտի քաղաքական կարգավորման վերջակետը չեն դնի: Մոսկվայի, Թեհրանի, Անկարայի կազմակերպած Սոչիի հանդիպմանը Սիրիայի կառավարությունը ուղղակի ներկայացված չէ, բայց մասնակցում են շարժումներ ու կուսակցություններ, որ աջակցում են Բաշար Ասադին, օրինակ` Բաասը: Էր Ռիադում գործող սիրիական կոմիտեն` ամենաբազմանդամ ընդդիմադիր միավորումը, բոյկոտել է Սոչիի բանակցությունները: Նրա ներկայացուցիչ Նասր Հարիրին հայտարարել է, որ Դամասկոսը պնդում է ռազմական գործողությունների վրա և հրաժարվում է քաղաքական լուծումից: Բացի նրանցից` սիրիական ընդդիմության 30 խմբեր հրաժարվել են Սոչի գնալ: Քաղաքական գործիչ, սիրիական ընդդիմության ներկայացուցիչ Ջորջ Սաբրան ասել է, որ Դամասկոսը Սոչիի հանդիպումն օգտագործում է իբրև քաղաքական քողարկում: «Մարտերը շարունակվում են, ինչ էլ մենք անենք: Համաձայնում ենք վարչակարգի հետ բանակցել, թե ոչ, ոչինչ չի կանգնեցնում սիրիական ռազմական մեքենան: 2016- 2017-ին մենք համաձայնում էինք երկխոսության, միևնույն ժամանակ սիրիական քաղաքները պաշարում ու ռմբակոծում էին, գրոհում էին քիմիական զենքով, ինչպես Գուտայում: Եվ այդ ամենը` չնայած հրադադարի պայմանագրին: Վարչակարգը և նրա դաշնակիցները օգտագործում են այդ բանակցությունները, միջազգային բոլոր համաժողովները իբրև քաղաքական քողարկում: Մի կողմից նրանք ցույց են տալիս, որ պատրաստ են երկխոսության, մյուս կողմից`շարունակում են իրենց հանցագործությունները»` ասել է Ջորջ Սաբրան: Քրդական ուժերի մեծ մասը ևս հրաժարվել է Սոչիի Կոնգրեսին մասնակցել` փոխանցում է AFP-ը: Նրանք մեղադրում են Ռուսաստանին ու Թուրքիային «Աֆրինի հարցով գործարքի» մեջ: Սիրիայի հյուսիսում գտնվող քրդաբնակ Աֆրինում արդեն մեկ շաբաթ թուրքական բանակը «Ձիթենու ճյուղ» ռազմական գործողությունն է իրականացնում: Անկարան արգելափակել է Կոնգրեսում քրդական «Դեմոկրատական միություն» կազմակերպության մասնակցությունը, որին զուգորդում է Թուրքիայում ահաբեկչական հռչակված Քրդստանի աշխատավորական կուսակցության հետ:
Ազգային երկխոսության կոնգրեսին Սոչիում չի մասնակցի ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը: Դմիտրի Պեսկովը բացատրել է` «այնտեղ աշխատանքն այլ մակարդակով է վարվում»: Փոխարենը Պուտինը հունվարի 29-ին Մոսկվայում հանդիպեց Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուի հետ: Մոսկվա մեկնելուց առաջ Նեթանյահուն հայտարարեց, որ Պուտինի հետ քննարկելու է «Սիրիայում իր ռազմական ներկայությունը պահպանելու Իրանի անդուլ ջանքերը», որոնց համաձայն չէ Իսրայելը: Մոսկվայում Նեթանյահուն մեղադրեց Իրանին Իսրայելը ոչնչացնելու ցանկության մեջ:

Մոսկվայում հայտարարել են, որ 1600 հրավեր են ուղարկել Սոչիի հանդիպման համար և չնայած բազմաթիվ մերժումներին, սպասում են 1500-1600 մասնակցի, այդ թվում` «սիրիական հասարակության բոլոր շերտերից»: ՈՒղարկվել են և անհատական հրավերներ, այդ թվում` քրդերին: Սոչի է մեկնել Սիրիայի հարցով ՄԱԿ-ի հատուկ բանագնաց Ստաֆան դե Միստուրան: Որոշումն ընդունել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Անտոնիու Գուտերեշը: Նա ասել է, որ Մոսկվան իրեն հավաստել է, որ այդ բանակցություններն «իրենց ներդրումը կունենան Ժնևի գործընթացում»: Սիրիայի կարգավորման հարցով ՌԴ նախագահի հատուկ ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Լավրենտևը ասել է, որ Սոչիի հանդիպմանը քննարկվելու է նաև Սիրիայի նոր Սահմանադրության նախագիծը: Սպասվում է, որ բանակցությունների արդյունքով կընդունվեն 2 փաստաթղթեր: ՌԴ ԱԳՆ-ն ընդգծել է, որ բանակցության արդյունքները նախապես որոշված չեն:

RFI

Հ.Գ. ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը ուղերձ է հղել կոնգրեսին` նշելով, որ Սիրիայի ժողովուրդը ինքը պետք է որոշի իր ապագան և ստեղծված են բոլոր պայմանները` պատմության ողբերգական էջը փակելու համար: Կոնգրեսի աշխատանքի արդյունքում ստեղծվելու են աշխատանքային խմբեր` Սիրիայի ապագա Սահմանադրության մշակման համար: Ինչու՞ Մոսկվան չհետաձգեց Սոչիի կոնգրեսը` կանխավ իմանալով, որ Աֆրինի կռիվների ընթացքում բանակցելը արդյունավետ չի լինելու և կոնգրեսը մասնակցային չի լինելու` նույն այդ պատճառով: Թերևս առաջին խնդիրը հենց Աֆրինի իրադարձությունների պատասխանատվությունից ձերբազատվելն էր` Սիրիայի ապագայի որոշարկման քննարկում հրավիրելով: Եվ բնավ կարևոր չէր` ով կգա-ով չի գա: Եկողներ կլինեն: Եկողները կքննարկեն: Քննարկումը կներկայացվի գործընթաց: Արդյունքներ, միևնույն է, Ժնևում էլ չեն լինում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ